Tổng quan về ngôn ngữ lập trình Java và Python
Ngôn ngữ lập trình Java
Ngôn ngữ lập trình Java ra mắt từ năm 1995, là ngôn ngữ đa mục đích, kiểu tĩnh hay hiểu rõ hơn là có các biến, hàm hay phép toán được định hình sẵn kiểu dữ liệu nhằm mục đích có thể kiểm tra tại thời điểm biên dịch. Đây cũng là ngôn ngữ hướng đối tượng. Với phương châm “WORA” – Write once Run anywwhere (Viết một lần chạy ở bất cứ đâu), Java có thể chạy trên mọi nền tảng, ít sự phụ thuộc và được trợ giúp bởi máy ảo Java hay Java Virtual Machine (JVM).
Ngôn ngữ lập trình Python
Ra đời vào năm 1991, từ khi mới ra mắt, ngôn ngữ Python đã khẳng định được tầm ảnh hưởng của mình trong lĩnh vực lập trình. Là ngôn ngữ lập trình đa mục đích, sở hữu đặc tính động hay nói cách khác khi khai báo chúng, người ta không cần phải chỉ định kiểu dữ liệu của biến hay hàm. Dữ liệu sẽ tự động chuyển đổi khi cần thiết trong quá trình thực thi. Sở hữu cấu trúc rõ ràng, hình thức đẹp mắt, Python có những ưu điểm giúp cho người dùng dễ đọc, dễ học, dễ hiểu và dễ nhớ. Python cho phép người dùng viết mã lệnh với số lần gõ tối thiểu.
Điểm khác nhau giữa Java và Python
Hiệu năng giữa hai ngôn ngữ
Cả hai ngôn ngữ lập trình này đều biên dịch mã nguồn sang bytecode, hoạt động với sự trợ giúp của các máy ảo. Vì thế mà hai ngôn ngữ này có thể sử dụng trên đa nền tảng. Nhưng sự khác nhau giữa Java và Python chính là: Python biên dịch mã nguồn tại runtime (trong thời gian chạy), mặt khác Java biên dịch trước runtime. Máy ảo Java có khả năng cải thiện đáng kể hiệu năng của các chương trình Java bằng cách thực hiện biên dịch Just in time cho tất cả hoặc một phần chương trình thành native code. Còn với Cpython (một phiên bản phổ biến nhất của Python), nó không thực hiện điều này vì sẽ gây ảnh hưởng đến hiệu năng của ngôn ngữ.

(Chú thích tham khảo về CPython: Là ngôn ngữ lập trình nên Python sẽ có một bộ quy tắc ngôn ngữ mà người lập trình phải tuân thủ. Bản thân Python không phải là chương trình chạy được, nó phải cần đến Python interpreter để thực hiện điều này. CPython là bản Python phổ biến nhất, được Python interpreter viết bằng ngôn ngữ C. Ngoài ra còn có thể kể đến Jython là phiên bản được Python interpreter viết bằng ngôn ngữ Java, hay PyPy được Python interpreterviết bằng Python, IronPython được Python interpreter viết để chạy trên nền tảng .NET)
Nếu muốn so sánh về hiệu năng, chúng ta phải chọn ra một ví dụ cụ thể để so sáng bởi lẽ ngôn ngữ chỉ có ngữ nghĩa chứ không có tốc độ. Hiệu năng giữa Python và Java cũng có khác biệt đáng kể trong một số trường hợp. Ví dụ trong một thử nghiệm binary tree đơn giản, nếu được cho chạy trên nền tảng Java nó sẽ chạy nhanh gấp 10 lần trong Python.
Mức độ phổ biến
Nếu so sánh về mức độ phổ biến giữa Java và Python thì ngôn ngữ nào chiếm ưu thế và vượt trội hơn?
Có thể nói rằng mức độ phổ biến là cuộc chơi của hai ngôn ngữ này, bởi chúng từng là những đối thủ cạnh tranh sát nút trong 3 vị trí đầu bảng về độ phổ biến.
Bạn có thể tham khảo Bảng xếp hạng mức độ phổ biến của các ngôn ngữ lập trình dưới đây:

Cho dù thế nào thì chúng ta cũng có thể nhìn thấy rằng Java và Python đều là những ngôn ngữ phổ biến hiện nay. Dù vẫn có sự chênh lệch, nhưng khoảng cách giữa hai ngôn ngữ này đang ngày càng được thu hẹp.
Sự khác nhau về cú pháp
Là ngôn ngữ định kiểu động, nên khi viết Python, bạn không cần xác định kiểu dữ liệu của biến lúc khai báo bởi nhiệm vụ này sẽ được trình của biến thực hiện và quá trình kiểm tra sẽ diễn ra đồng thời trong khi chạy chương trình. Việc này khiến cho cú pháp của Python dễ dàng hơn và khá giống với tiếng Anh. Ngoài ra, khi sử dụng Python, bạn sẽ không phải sử dụng dấu ngoặc nhọn hay tuân thủ các quy tắc lùi đầu dòng. Do đó, mã code của Python khá dễ đọc và dễ sử dụng đố với những người mới bắt đầu.
Khi sử dụng Java, người ta cần phải tuân thủ các quy tắc cú pháp nghiêm ngặt và phải xác định rõ ràng kiểu dữ liệu tại thời điểm khai báo. Điều này khá khó khăn và phiền phức cho những người mới bắt đầu. Bởi vì chỉ cần một số lỗi nhỏ như thiếu dấu “;” ở cuối dòng lệnh thì chương trình sẽ không chạy. Đối với những người thích sự quy củ, rõ ràng, họ sẽ thấy khá thoải mái với điều này nhưng có nhiều người cảm thấy phiền phức với đòi hỏi phức tạp như thế này.
Mức thu nhâp và cơ hội việc làm
Không có sự chênh lệch giữa cơ hội việc làm và mức thu nhập của những người đi theo một trong hai ngôn ngữ này. Chỉ cần bạn có chuyên môn tốt, bạn có thể bắt đầu công việc với tư cách là một nhà phát triển phần mềm, hoặc có thể làm một thực tập sinh nếu muốn tích lũy kinh nghiệm trong thực tế. Cơ hội việc làm luôn sẵn có và mức thu nhập thì không mấy chênh lệch, vì thế nếu dựa vào hai tiêu chí này thì khó mà lựa chọn được. Lời khuyên dành cho bạn là hãy lựa chọn ngôn ngữ phù hợp với bản thân để dễ dàng phát triển hơn.
Khả năng ứng dụng trong các lĩnh vực
- Phát triển Game hay Game Development
Về việc phát triển trò chơi PC, thì cả hai ngôn ngữ Java và Python đều không thể cạnh tranh với những ngôn ngữ lớn như C++ hay C#. Hơn nữa, đây cũng là lĩnh vực đòi hỏi hiệu suất cao nhất để tạo ra một trải nghiệm liền mạch cho người chơi. Dù không chậm nhưng hiệu suất mà hai ngôn ngữ này mang lại không phải là lựa chọn tốt nhất để phát triển trò chơi. Tuy nhiên, Java và Python đều sở hữu công cụ hữu hiệu hữu ích cho quá trình phát triển như JMonkeyEngine (với Java) và Cocos, Panda3d, Pygame (với Python).
- Phát triển web hay Web Development
Cả hai đều được sử dụng trong Back-end web development, một nhánh liên quan đến việc tạo ra các phần mềm chạy trên Server. Theo khảo sát của các nhà phát triển StackOverflow, đây là lĩnh vực phổ biến mà hai ngôn ngữ này được sử dụng.
Để viết một chương trình không khó. Cái khó nằm ở chỗ chương trình đó phải đáp ứng được các yêu cầu về độ bảo mật, độ tin cậy và tính hiệu quả. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi tại sao các frameworks trừu tượng được tạo ra trong phần mềm cho phép bạn sử dụng mà không cần tốn quá nhiều công sức.
Hai frameworkes nổi bật của Python là Django và Flask. Hai frameworkes vừa có các chức năng cơ bản cần thiết mà tính bảo mật và hiệu quả cũng cao. Trong Java thì Spring có lẽ là frameworkes nổi tiếng nhất với một hệ sinh thái và cộng đồng rộng lớn. Với những frameworkes này, Java và Python là một công cụ đắc lực trong việc phát triển web.
- Machine Learning
Python có cú pháp rất dễ dàng, lại là ngôn ngữ lập trình đa năng hoàn chỉnh, nên nó là lựa chọn phổ biến với những người thuộc các ngành khác muốn thử nghiệm Machine Learning và áp dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực tương ứng. Vậy nên có rất nhiều nhà phát triển trong lĩnh vực AI hay Machine Learning chọn ngôn ngữ sở hữu hệ sinh thái khổng lồ nhưPython.
Java sở hữu tính năng dễ dàng trong việc gỡ lỗi và sử dụng, vì thế nó được coi là lựa chọn tốt nhất cho Machine Learning. Java được áp dụng trong các ứng dụng quy mô lớn và cấp doanh nghiệp. Trong kho tàng thư viện của Java, bạn có thể sử dụng những công cụ đắc lực như Weka, Mallet, DeepLearning4 và MOA.
Vậy nên chọn Java hay Python? Chúng tôi xin tóm tắt lại các luận điểm so sánh trên ở bảng dưới đây:

Tổng kết
“Ngôn ngữ lập trình nào cho người mới bắt đầu? Java hay Python?”
Python và Java là hai ngôn ngữ hướng đối tượng sở hữ các thư viện có sẵn khổng lồ, có khả nưng hoạt động trên hầu hết các hệ điều hành. Dù có cách thực thi khác nhau nhưng chắc chắn rằng dù chọn nôn ngữ nào giữa Java và Python thì bạn cũng sẽ không thiếu tài nguyên cũng như môi trường để thực hiện hành trình của mình.
Nếu mới bắt đầu làm quen với lập trình, bạn nên gắn bó với Python bởi sự dễ dàng trong cú pháp của ngôn ngữ lập trình này. Hơn nữa, Python cũng được sử dụng trong nhiều khóa học giới thiệu về Khoa học máy tình trên thế giới.
Tuy nhiên nếu bạn muốn xây dựng các ứng dụng với nền tảng của C / C++ thì Java sẽ là lựa chọn tốt hơn cho bạn.
Tất cả đều phục vụ cho những dự định xây dựng và mong muốn phát triển kỹ năng mới của bạn.
Mục lục nội dung